Ziekte en ziek zijn


Ziekte en ziek zijn


Toen God Zijn scheppingswerk had beëindigd was het zeer goed. Nadat Eva en Adam zondigden werd alles anders de gevolgen waren dat ziekte en dood hun intrede in de wereld deden.


Er kunnen verschillende oorzaken zijn van ziekte:



  • Ziekte is een gevolg van de zondeval. Na de eerste zonde was het niet langer ’zeer goed’ op aarde. Zonder de zondeval zou er geen ziekte en dood zijn geweest.

  • Een sterk verlangen of begeren naar iets of iemand, Spreuken 13:12 ’Een langgerekt hopen maakt het hart ziek, maar een vervulde begeerte is een boom des levens’.

  • Ten gevolge van een ongeval/oorlog etc.: 2 Koningen 1:2 ’Achazja viel door het traliewerk van zijn bovenvertrek te Samaria, en hij werd ziek’. 2 Koningen 8:29 ’Dus keerde koning Joram terug om te Jizreel genezing te zoeken voor de wonden die de Arameeers hem bij Rama hadden toegebracht, toen hij streed tegen Hazael, de koning van Aram. En Achazja, de zoon van Joram, de koning van Juda, kwam Joram, de zoon van Achab, in Jizreel bezoeken, want hij lag ziek’.

  • Om God te verheerlijken: Johannes 11:4 ’Toen Jezus het hoorde, zeide Hij: Deze ziekte is niet ten dode, maar ter ere Gods, opdat de Zoon van God erdoor verheerlijkt worde’.

  • Als straf van God op de zonden: 2 Samuel 12:15 ’Daarop ging Natan naar zijn huis. En de Here sloeg het kind, dat de vrouw van Uria aan David gebaard had, met een ziekte’. 2 Kronieken 21:18 ’ Na dit alles sloeg de Here hem met een ongeneeslijke ziekte in zijn ingewanden gedaan. Psalm 41:4 ’Ik zeide: Here, wees mij genadig, genees mij, want tegen U heb ik gezondigd’. Zie ook 2 Kon. 5: 27 en 2 Kon 15: 5.

  • Als gevolg van ouderdom, onze krachten nemen af en we zijn meer kwetsbaar voor ziekte: 1 Koningen 15:23 ’….. Doch ten tijde van zijn ouderdom werd hij ziek aan zijn voeten’.

Laat het goed tot ons doordringen, dat ziekte en dood een gevolg zijn van de zondeval. Hebreeën 9:27 : ’het is de mensen gezet eenmaal te sterven’, dat is een natuurwet waaraan bijna niemand is ontkomen (de 2 uitzonderingen zijn Henoch en Elia). Hier zullen we dus rekening mee moeten houden. Verder is er de wet van oorzaak en gevolg. We kunnen door eigen schuld, bijv. een zondig leven, ziek worden. We kunnen op verschillende manieren reageren op ons ziek zijn:


Allereerst is het belangrijk te onderzoeken of er geen verkeerde zaken in ons leven zijn. Zijn er zonden die we moeten belijden en waar we mee moeten breken? Door dit te doen kan het herstel worden bevorderd. Een mogelijkheid die Jacobus beschrijft is het uitnodigen, door de zieke(n), van enkele oudsten uit de gemeente om voor hem of haar te bidden, ziekenzalving te doen en eventuele zonden te belijden. Zonde en ziekte kúnnen dicht bij elkaar liggen, zoals ook blijkt uit Psalm 103:3 ’die al uw ongerechtigheden vergeeft, die al uw krankheden geneest’.


Vervolgens is het goed om onze ziekte in het gebed bij God te brengen. Ook al is het een griepje of een verkoudheid. We worden opgeroepen om alles in gebed bij onze Vader te brengen en Hem te vragen ons te genezen, als dat Zijn wil is. Psalm 41:3 ’De Here steunt hem op het ziekbed, in zijn ziekte verandert Gij geheel zijn legerstede’. God wil en zal bij ons zijn als we ziek zijn leren we uit deze tekst.


De Here Jezus zegt, dat we ook moeten geloven met ons (wedergeboren) verstand. Mattheus 22:37 ’Hij zeide tot hem: Gij zult de Here, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand’. Dat betekent bijv. dat wanneer wij koorts hebben we rust moeten nemen en zorgen dat we extra vitaminen nemen. God heeft in de natuur vitaminen en kruiden gegeven die ons kunnen genezen, daar mogen we gebruik van maken Jeremia 51:8 ’Haalt balsem (een zalfje) voor zijn pijn, misschien is het te genezen’. Datzelfde zien we bij olie Jes. 1:6 ’noch met olie verzacht’.


Genezing van ziekte is niet het hoofddoel in de bijbel, het gaat in de eerste plaats om de genezing van onze ziel. Dit vinden we bijv. in Markus 2:17 waar de Here Jezus zegt: ’En Jezus hoorde het en zeide tot hen: Zij, die gezond zijn, hebben geen geneesheer nodig, maar zij, die ziek zijn. Ik ben niet gekomen rechtvaardigen te roepen, maar zondaars’. Het gaat Hem in de eerste plaats om het geestelijk welzijn.


Dit is een belangrijk punt ivm ziekte. God kán ons genezen van welke ziekte dan ook, maar zijn eerste doel is ons geestelijk gezond te maken. Hij wil ons leren dat we altijd op Hem moeten vertrouwen. 2 Kronieken 16:12 ’In het negenendertigste jaar van zijn regering werd Asa ziek aan zijn voeten en zijn ziekte werd hoogst ernstig. Doch zelfs in zijn ziekte zocht Asa geen hulp bij de Here, maar bij de heelmeesters’. Asa had als gevolg van zijn ziekte hulp bij de Here moeten zoeken, maar hij stelde helaas zijn vertrouwen alleen op doktoren. Laat dit voorbeeld voor ons een les zijn, om de Here in ons leven te betrekken bij alle gebeurtenissen. Of Asa genezen zou zijn als hij wel op de Here vertrouwd had weten we niet, maar ik ben er van overtuigd dat het Asa in geestelijk opzicht en wellicht ook in lichamelijk opzicht goed gedaan zou hebben. Overigens is het goed God te danken als Hij ons genezing schenkt. Dit is geen vanzelfsprekendheid, zoals blijkt uit de genezing van de 10 melaatsen! (Lukas 17:15 ’En (slechts) één van hen keerde terug, toen hij zag, dat hij genezen was, met luider stem God verheerlijkende’).


De genezingen van de Here Jezus


Toen de Here Jezus op aarde Zijn dienst begon was dat een zeer bijzondere tijd. De Messias was immers gekomen en dat moest door tekenen en wonderen duidelijk gemaakt worden aan de mensen. Daarom liet Hij door Zijn werken zien, dat Hij God was. Dit wordt meerdere malen bevestigd in de Bijbel:



  • Mattheus 11:2 ’Johannes nu hoorde in de gevangenis de werken van de Christus en liet Hem door zijn discipelen de vraag overbrengen: Zijt Gij het, die komen zou, of hebben wij een ander te verwachten? En Jezus antwoordde en zeide tot hen: Gaat heen en boodschapt Johannes wat gij hoort en ziet: blinden worden ziende en lammen wandelen, melaatsen worden gereinigd en doven horen en doden worden opgewekt en armen ontvangen het evangelie’.

  • Lucas 4:16 ’En hij kwam te Nazaret, waar Hij opgevoed was, en Hij ging volgens zijn gewoonte op de sabbatdag naar de synagoge en stond op om voor te lezen. En Hem werd het boek van de profeet Jesaja ter hand gesteld en toen Hij het boek geopend had, vond Hij de plaats, waar geschreven is: De Geest des Heren is op Mij, daarom, dat Hij Mij gezalfd heeft, om aan armen het evangelie te brengen; en Hij heeft Mij gezonden om aan gevangenen loslating te verkondigen en aan blinden het gezicht, om verbrokenen heen te zenden in vrijheid, om te verkondigen het aangename jaar des Heren. Daarna sloot Hij het boek, gaf het aan de dienaar terug en ging zitten. En de ogen van allen in de synagoge waren op Hem gericht. En Hij begon tot hen te zeggen: Heden is dit schriftwoord voor uw oren vervuld’.

  • Johannes 5:36 e.v. ’Maar Ik heb een getuigenis, gewichtiger dan dat van Johannes; want de werken, die Mij de Vader gegeven heeft om te volbrengen, juist die werken, die Ik doe, getuigen van Mij, dat de Vader Mij gezonden heeft.

  • Johannes 4:46 ’Hij kwam dan weder te Kana in Galilea, waar Hij het water tot wijn gemaakt had. En er was te Kafarnaum een hoveling, wiens zoon ziek was.Toen deze hoorde, dat Jezus uit Judea naar Galilea gekomen was, ging hij tot Hem en verzocht Hem te komen en zijn zoon te genezen; want deze lag op sterven. Jezus zeide dan tot hem: Indien gijlieden geen tekenen en wonderen ziet, zult gij niet geloven.

  • De hoveling zeide tot Hem: Heer, kom af, eer mijn kind sterft. Jezus zeide tot hem: Ga heen, uw zoon leeft! De man geloofde het woord, dat Jezus tot hem sprak, en ging heen. En reeds terwijl hij afdaalde, kwamen zijn slaven hem tegemoet en zeiden, dat zijn kind leefde. Hij vroeg hun naar het uur, waarop de beterschap was ingetreden; zij zeiden tot hem: Gisteren op het zevende uur werd hij vrij van koorts. De vader dan bemerkte, dat het dat uur was, waarop Jezus tot hem gezegd had: Uw zoon leeft, en hij werd zelf gelovig en zijn gehele huis. En dit deed Jezus weder als tweede teken, toen Hij uit Judea naar Galilea gekomen was’.

  • Johannes 10:25 ’Jezus antwoordde hun: Ik heb het u gezegd en gij gelooft het niet; de werken, die Ik doe in de naam mijns Vaders, die getuigen van Mij’;

  • Johannes 11:42 ’Zelf wist Ik, dat Gij Mij altijd verhoort, maar ter wille van de schare, die rondom Mij staat, heb Ik gesproken, opdat zij geloven, dat Gij Mij gezonden hebt’.

  • Johannes 20:31 ’Jezus heeft nog wel vele andere tekenen voor de ogen zijner disipelen gedaan, die niet beschreven zijn in dit boek, maar deze zijn geschreven, opdat gij gelooft, dat Jezus is de Christus, de Zoon van God

Hij genas mensen, zodat men Hem zou herkennen als de Messias die gekomen was om het Koninkrijk op te richten, maar helaas Matth. 13:15 ’het hart van dit volk is vet geworden, en hun oren zijn hardhorend geworden, en hun ogen hebben zij toegesloten, opdat zij niet zien met hun ogen, en met hun oren niet horen, en met hun hart niet verstaan en zich bekeren, en Ik hen zou genezen’. Het gevolg was Matth. 11:20 ’Toen begon Hij de steden, waarin de meeste krachten door Hem verricht waren te verwijten, dat zij zich niet bekeerd hadden’. Matth 11:23 e.v. ’En gij, Kapernaum, zult gij tot de hemel verheven worden? Tot het dodenrijk zult gij nederdalen; want indien in Sodom de krachten waren geschied, die in u geschied zijn, het zou gebleven zijn tot de dag van heden. Maar Ik zeg u, het zal voor het land van Sodom draaglijker zijn in de dag des oordeels dan voor u’. De lichamelijke genezingen en wonderen waren bedoeld als teken, zodat men zich zou bekeren! Psalm147:3 ’Hij geneest de verbrokenen van hart en verbindt hun wonden’.


De Here Jezus kwam op aarde, maar werd verworpen door de mensen. Daarom is de oprichting van het Koninkrijk uitgesteld. De huidige periode, de bedeling van de genade, is er a.h.w. tussengevoegd. Na de genadebedeling en de grote verdrukking zal het vrederijk aanvangen. Dan zal de Here Jezus terugkomen op aarde. In dit vrederijk zal het toegaan, zoals bij Zijn eerste komst: zieken zullen worden genezen, men zal op hoge leeftijd sterven, in de natuur zal er veel veranderen etc. Gedurende deze periode zal er ook gerechtigheid heersen op aarde, omdat Hij als de rechtvaardige Koning zal heersen. Dat betekent dat de zonde gestraft wordt, wat in de huidige genadebedeling niet zo is. De tekenen die de Here Jezus gedaan heeft toen Hij op aarde was hoorden bij het Koninkrijk dat Hij in de nabije toekomst zal oprichten en niet bij de huidige genadebedeling. Mattheus 9:35 ’En Jezus ging alle steden en dorpen langs en leerde in hun synagogen en verkondigde het evangelie van het Koninkrijk en genas alle ziekte en alle kwaal’. Mattheus 4:23 ’En Hij trok rond in geheel Galilea en leerde in hun synagogen en verkondigde het evangelie van het Koninkrijk en genas alle ziekte en alle kwaal onder het volk’.


Genezingsdiensten


Ten eerste:


Er vinden regelmatig genezingsdiensten in ons land plaats. In diverse bladen worden uitnodigingen gepubliceerd met wervende teksten zoals: ’profetische bedieningen’, ’de kracht van de Geest ervaren’, ’genezen te worden of vervuld te worden met de Heilige Geest’.


Dit soort bijeenkomsten kenmerken zich in het algemeen door meer of vooral het accent te leggen op genezing, de ervaring van de Heilige Geest etc. i.p.v. op Christus. Het gaat vaak meer over de gave (genezing, ervaring) dan over de Gever.


In de tweede plaats vinden deze bijeenkomsten plaats buiten het verband van de plaatselijke gemeenten. Als we uitgaan van de tekst uit Jacobus 5 dan duidt dit erop dat herstel normaal gesproken plaats vindt binnen de eigen gemeente. Dit vinden we ook terug bij de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gewonde man wordt naar een herberg gebracht en daar verzorgd. De plaatselijke gemeente hoort een herberg te zijn, een plaats waar men kan verblijven, op kracht komen, gevoed wordt en waar gastvrijheid, aandacht en zorg voor de aanwezigen is. We lezen nergens in Gods Woord over (spectaculaire) bijeenkomsten waar men kon worden genezen.


Tot slot: het komt mij vreemd over dat we om genezen te worden naar speciale bijeenkomsten in binnen of buitenland zouden moeten gaan. Is God dan niet bij machte mensen in hun eigen omgeving te genezen?


In het begin van dit artikel staat dat we als gevolg van de zondeval leven in een gebroken wereld. Dat is dan ook de reden dat er ziekte is in deze wereld. Gods Woord leert dat God de Almachtige is, voor Hem is niets onmogelijk, Hij kan elke ziekte genezen. De vraag is óf Hij zieke mensen geneest. De geschiedenis leert dat er altijd gelovige mensen zijn geweest die ziek waren, maar juist door hun ziekte een geweldige getuige waren. Ook in de bijbel vinden we personen met lichamelijke klachten die niet zijn genezen. Timotheus had regelmatig last van buik- en andere klachten (1 Tim. 5:23). Paulus zelf had een doorn in het vlees, waarmee hij, hoewel hij enkele malen om herstel had gebeden, mee heeft moeten leren leven. God kan alle omstandigheden, dus ook ziekte, in ons leven gebruiken om ons te veranderen naar het beeld van Zijn Zoon. Lucas was een arts (Koll. 4:14), nergens wordt hem door de Here Jezus verweten dat dit een ’overbodig’ vak was omdat men zou kunnen genezen als men maar voldoende geloof had. Zie ook: Gal. 4:13, Fil. 2:26 en 2 Tim. 4:20 . In deze teksten wordt over ziekte geschreven, zonder dat er een verwijt wordt geuit richting de zieke.


Er zijn diverse teksten die aangeven dat we gedurende ons leven te maken zullen krijgen met moeite en zorgen:



  • Rom 8:22 ’want wij weten, dat tot nu toe de ganse schepping in al haar delen zucht en in barensnood is. En niet alleen zij, maar ook wij zelf, die de Geest als eerste gave ontvangen hebben zuchten bij onszelf in de verwachting van het zoonschap: de verlossing van ons lichaam’.

  •  2 Cor 4:17 ’want de lichte last der verdrukking van een ogenblik bewerkt voor ons een alles verre te boven gaand eeuwig gewicht van heerlijkheid.....’.

  •  Jacobus 1: 2e.v. ’houdt het voor enkel vreugde, mijn broeders, wanneer gij in velerlei verzoekingen valt, want gij weet, dat de beproefdheid van uw geloof volharding uitwerkt. Maar die volharding moet volkomen doorwerken, zodat gij volkomen en onberispelijk zijt en in niets te kort schiet’. (Telosvertaling slot: het u aan niets ontbreekt).

  •  1 Petr. 4:12 ’geliefden, laat de vuurgloed, die tot beproeving dient, u niet bevreemden, alsof u iets vreemds overkwame’.

Bovengenoemde teksten spreken over verdrukkingen, verzoekingen etc. Dit kan van alles inhouden, dus ook ziekten, het hoort bij het leven. Wij moeten leren om in de moeilijkheden of ziekte op God te blijven vertrouwen.


Satan had van God toestemming gekregen Job te slaan (Job 2:5 e.v ) met boze zweren, van zijn voetzool af tot zijn hoofdschedel toe. En hij nam een potscherf om zich daarmee te krabben, terwijl hij neerzat in de as.


Hoe was de reactie van Job op de opmerkingen van zijn vrouw? Job 2:10 ’zouden wij het goede van God aannemen en het kwade niet?’ Job echter accepteerde zijn ziekte en vertrouwde op God.


In Johannes 15 staat dat de landman de wijnstok snoeit zodat er méér vrucht zal komen. In Hebr, 12 wordt gesproken over het tuchtigen door de Vader. Zowel snoeien als tuchtigen zijn pijnlijk en kunnen plaatsvinden in de vorm van ziekte. Het doel is dat we meer vrucht gaan dragen en meer aan Zijn heiligheid deel krijgen. Het doel is in de eerste plaats, dat Hij wordt geëerd. Ons doel is vaak, en dat is menselijkerwijs gesproken heel begrijpelijk, dat we genezen. Een christen is echter iemand die geheel anders is. Het is iemand die zijn of haar lichaam stelt tot een levende offerande, zodat God wordt verheerlijkt. Het gericht zijn op genezing is het gevolg van onze ik-gerichtheid. We moeten leren op Christus gericht te zijn, ook in onze ziekte.


Waarom de een ernstig ziek wordt en de ander gezond blijft weten we niet. We weten echter wel dat onze Vader ons door en door kent en dat Hij een uniek plan heeft met onze levens. Dat doel wil Hij bereiken, want Hij die een goed werk in ons is begonnen zal het ook voleindigen (Fill. 1:6) Genezing kunnen we onmogelijk van God afdwingen. Soms laat Hij zich verbidden (o.a. 2 Koningen 20:5), daarom is het goed onze nood bij Hem te brengen, maar als we niet genezen moeten we toch op Hem blijven vertrouwen, zodat Hij ondanks onze ziekte, of misschien juist door onze ziekte, wordt grootgemaakt.


Aan het kruis heeft Christus voor ons geleden, al onze zonden en ziekten Zijn op Hem gelegd. Ondanks deze enorme last bleef Hij trouw aan Zijn God, Zelfs in de diepste verlatenheid riep Hij: ’Mijn God, Mijn God waarom hebt Gij Mij verlaten’. Juist omdat Hij gehoorzaam was tot de dood, ja de dood des kruises (Fill. 2) heeft Hij God uitermate verhoogd en geëerd.


In de huidige genadetijd komt ziekte voor, maar we mogen weten dat als Christus zal komen om Zijn gemeente te halen ons vernederd lichaam veranderd zal worden in een verheerlijkt lichaam en dán zullen we voor eeuwig verlost zijn van ziekte en pijn.

Terug naar document-overzicht
Dit artikel wordt u aangeboden door Stoelinga.
Mocht u vragen en/of opmerkingen hebben over dit artikel kunt u contact opnemen met de aanbieder.